Op naar waanzinnig aantrekkelijk én duurzaam openbaar vervoer!
Marloes Hofstede, coördinator Rover Jong, werd geïnterviewd door Timo Maas, themamanager mobiliteit bij de Jonge Klimaatbeweging.
Wie ben je, en wat doe je?
Ik ben Marloes Hofstede en ik werk als vrijwilligerscoördinator bij Rover. Wij zijn de belangenvereniging voor reizigers in het openbaar vervoer. Omdat het OV vaak lokaal geregeld is, zijn die vrijwilligers ontzettend belangrijk: aan de ene kant omdat we via hen vaak invloed op lokaal OV-beleid kunnen uitoefenen, maar ook omdat ze als ogen en oren door het hele land dienen. Naast deze taken ben ik ook coördinator van Rover Jong, het onderdeel van Rover dat zich specifiek richt op het verbeteren van het OV voor jongeren.
Wat moet ik onder ‘jongerenvriendelijk’ OV verstaan?
De groep jongeren is ontzettend divers, van ongeveer 16 tot 35 jaar. Daar zitten scholieren en studenten tussen, maar ook young professionals. We proberen onderwerpen die voor deze groepen relevant zijn op een ludieke manier onder de aandacht te brengen. Zo hebben we bijvoorbeeld naar de kwaliteit van de Wifi-verbindingen in de trein gekeken; de ‘grote’ winnaar was Arriva, met een rapportcijfer van een schamele 5,6. Ook hebben we eens een verlengsnoer in de 1e klas in het stopcontact gestopt, om er vervolgens mee in de 2e klas te gaan zitten.
Daarnaast zijn er ook serieuzere dingen waar we op aansluiten. Zo is er nu discussie over het verplaatsen van colleges, zodat er minder studenten de trein in hoeven tijdens de spits. In onze discussies met onderwijsinstellingen en de NS, komen wij samen met de Landelijke Studentenvakbond op voor de belangen van de studenten.
Wat is het leukste project van Rover Jong op dit moment?
We zijn bezig met een filmpje over de verwarring rondom de zogenoemde ‘werk coupés’ van NS. De logo’s op het raam laten nogal wat ruimte over voor interpretatie en wij willen laten zien hoe verwarrend dat is voor de reiziger. Ook gaan we verder met het verbeteren van de nachtverbindingen in Nederland. Vorig jaar hebben we samen met Jongeren Milieu Actief een sleep-in op Amsterdam Centraal Station gehouden, toen we de laatste trein misten tijdens het Amsterdam Dance Event (bekijk hier het filmpje).
Wat heeft een avond stappen met duurzaamheid te maken?
Volgens ons liggen mobiliteit en duurzaamheid dicht bij elkaar. Nu is het vaak zo dat je bij een concert eerder weg moet om de laatste trein nog te halen. Als je dat niet wil moet je haast wel met de auto komen. We hebben een mentaliteitsverandering nodig om mobiliteit duurzamer te maken, maar daar zijn ook dingen voor nodig als een beter nachtnet of een betere werkomgeving in de trein. Op die manier motiveer je mensen om de auto te laten staan en het OV te pakken. Door de Jonge Klimaatagenda te ondertekenen hopen we het verhaal op de lange termijn met dit puzzelstukje te hebben aangevuld.
Wat was jullie input voor de Jonge Klimaatagenda?
Een groter aandeel openbaar vervoer leidt tot een kleinere CO2-uitstoot, dat was een belangrijk uitgangspunt voor onze inbreng in de Jonge Klimaatagenda. Voor binnenlandse reizen kunnen we dit voor elkaar krijgen door deur-tot-deur reizen met het OV te verbeteren. Dus vaker gebruik maken van de combinatie ‘fiets + OV’ in plaats van de auto. Verder is een groot deel van de uitstoot van onze reizen internationaal. Het vliegtuig heeft een oneerlijke concurrentiepositie ten opzichte van de trein, omdat vliegen is vrijgesteld van allerlei belastingen. Dat terwijl de trein veel milieuvriendelijker is en een veel fijnere beleving teweegbrengt. De prijzen moeten meer gelijk getrokken worden en het internationale nachtnet – wat de afgelopen jaren grotendeels is verdwenen – moet terugkomen.
Wat zijn de belangrijkste uitdagingen om de mobiliteitssector te verduurzamen?
Er zijn investeringen vanuit de overheid nodig. In Nederland zit het spoor bijvoorbeeld aan zijn maximale capaciteit. Om daar meer mogelijk te maken, moet er simpelweg meer geïnvesteerd worden dan nu het geval is. Verder moet je niet alleen focussen op goede spoorverbindingen tussen intercitystations, zoals nu veel gebeurt. Je moet het ook makkelijker maken om de fiets of bus/tram naar het station te pakken, de hele reis meenemen dus. Je kan ook niet alleen op fietsen inzetten: niet iedereen kan fietsen en een flinke stortbui werkt ook niet bepaald enthousiasmerend. Denk dus ook aan dingen als flexbusjes. Het is belangrijk dat nationaal (trein) en regionaal (deur-tot-deur) samenwerken.
Dat is de overheid, maar wat heb ik als burger nodig om duurzamer te reizen?
De laatste jaren is de term MaaS in opmars: Mobility-as-a-Service. Het is nogal futuristisch en abstract op het moment, maar waar het om draait is dat jij als reiziger heldere informatie hebt. Nu zijn er tig opties om je reis af te leggen, maar zijn ze zelden allemaal te zien. Sommige reisplanners sturen je altijd naar de dichtstbijzijnde halte, terwijl het veel sneller kan zijn om iets verder te lopen, of eerst een stukje te fietsen. Idealiter komt er een app die op basis van jouw voorkeuren aangeeft wat de beste optie is, zodat je zelf zo min mogelijk hoeft uit te zoeken.
Tot slot, hoe kijkt Rover Jong in 2050 terug op de voorgaande dertig jaar?
Als organisatie hebben we nog meer mooie ludieke acties georganiseerd en meegewerkt aan het verbeteren van mobiliteitsbeleid. Daardoor is het reizen met het OV tegen die tijd gewoon waanzinnig aantrekkelijk.