Hanne Houwing (21) is student sociologie en bestuurslid marketing bij Enactus Utrecht, studentenplatform voor sociaal en duurzaam ondernemerschap. In dit interview met Rik van Huik, themamanager Werken bij de Jonge Klimaatbeweging, vertelt ze over de diverse Enactus ondernemingen, de ontwikkeling van de studenten en de rol van klimaatverandering in de organisatie. Dit laatste blijkt nog niet zo eenvoudig.
Waar houdt Enactus Utrecht zich mee bezig?
We hebben nu vier ondernemingen, een academy die zorgt voor ontwikkeling van kennis en vaardigheden van de teamleden en de denktank die concepten voor nieuwe ondernemingen ontwikkelt. De ondernemingen streven elk een andere impact na, uiteenlopend van voedselverspilling tot kindvluchtelingen. Daaromheen zit een verdienmodel.
Wat willen jullie met deze projecten bereiken?
Ons doel is dat de Enactus’ studenten voortrekkers van de samenleving worden. Ik denk wel dat studenten bij Enactus de gedrevenheid voelen om verandering teweeg te brengen; of dit nou bij een bedrijf is als Shell of door zelf iets te starten. Het opzetten van een goede onderneming die impact en winst maakt, is een bonus. Sommige ondernemingen zijn zo succesvol dat ze zelfstandig doorgaan. Vorig jaar waren dit er twee; die jongens vonden het zo’n gaaf project dat ze het full time hebben opgepakt en ondernemer zijn geworden. Enkele ondernemingen stranden, maar dat is niet erg omdat we een speeltuin zijn van sociaal ondernemerschap. Ik ben geslaagd als projectleider wanneer mijn teamleden zich ontwikkelen en meer bewust worden van de wereld. Het is ook heel cool als de studenten het eigenaarschap ervaren om op hun 18-20e al verantwoordelijk te zijn voor grote projecten.
Kun je een voorbeeld noemen van een succesvol project?
Met Gat in de Markt organiseren we al jarenlang markten voor sociale en duurzame ondernemers. Naast het verkopen van hun producten, bieden we ze de mogelijkheid om hun verhalen te vertellen en hun netwerk uit te breiden. Ze hebben vaak geen winkel en beginnen altijd heel klein. Op de opening van de EU Green Week die vorige maand plaatsvond in Utrecht, organiseerden we een editie van Gat in de Markt.
Op welke manier zijn jullie met klimaatverandering en duurzaamheid bezig?
Vroeger was Enactus alleen gericht op sociaal ondernemerschap; het ging om een kwetsbare doelgroep die je wilde helpen. Hier is wel verandering in gekomen en wereldwijd wordt er steeds meer focus gelegd op de Sustainable Development Goals. Zo worden er uitdagingen uitgeroepen rondom klimaatproblemen, zoals The World Water Race. Enactus teams over de hele wereld doen mee aan de race om toegang tot water en sanitaire voorzieningen te creëren.
De Bostelbakkers is een voorbeeld hoe we het sociale aspect met het ecologische verbinden. Zij maken nieuwe recepten van bostel, de afscheiding van bier, in samenwerking met vluchtelingen. Het is een voorwaarde dat onze ondernemingen geen negatieve bijeffecten afwentelen. Uitstoot van broeikasgassen beperken hoort hierbij. Een tijdje terug hadden we Oma’s United, zij verkochten tasjes die gemaakt werden door vrouwen op leeftijd. Er werd toen nog niet gelet op de herkomst van de materialen. Nu hebben we Toekies: T-shirts voor kinderen van biologisch katoen, gemaakt in Nederland.
Waarom zijn jullie betrokken bij de Jonge Klimaatbeweging?
Voor organisaties zoals wij die bezig zijn met duurzame innovatie, is het altijd belangrijk om het netwerk uit te breiden en kennis uit te wisselen. We proberen dan ook met zoveel mogelijk andere partijen in gesprek te gaan om iets voor elkaar te betekenen en we staan altijd open voor goede initiatieven.
Wat vinden jullie belangrijke passages in de Jonge Klimaatagenda?
Ik vind het goed dat jullie pleiten om de vervuiler te laten betalen, en laf dat de overheid dit in veel gevallen nog niet aandurft. Hoe moeilijk kan het zijn om de goede producten te ondersteunen en de slechte te ontmoedigen?
In plaats van recycling pleiten wij liever voor upcycling. Dat doet een van de ondernemingen die zelfstandig zijn geworden vanuit Enactus: Rebottled. Zij maken drinkglazen van lege wijnflessen, waardoor de waarde van het glas toeneemt.
Wat zijn jullie belangrijkste duurzaamheidsuitdagingen?
We zijn nog veel bezig met sociale innovatie en minder met klimaatverandering. Klimaatproblemen zijn vaak wat technischer en daardoor misschien moeilijker op te pakken. Iedereen weet van de vluchtelingenproblematiek, vereenzaming onder mensen op leeftijd, maar minder mensen weten van stoffen in het water en energieneutrale technologieën. Hoe vaag ik er nu over praat, geeft al aan hoe moeilijk ik het vind om aan te stippen wat de problemen eigenlijk zijn. Het is dus onze uitdaging om beter te weten wat er speelt op dit gebied en wat we eraan kunnen doen.
Kan de Jonge Klimaatbeweging hier iets voor Enactus Utrecht betekenen?
Ja, het is waardevol voor ons om kennis uit te wisselen. Met andere partijen kunnen we bijvoorbeeld brainstorms verrijken, of trainingen en lezingen organiseren tijdens onze maandelijkse Enactus avonden. Zo brengen we onze studenten vaardigheden en inzichten bij.
Spreken we in 2050 nog over (a)sociaal ondernemerschap?
Ik denk dat het neutrale de norm wordt: dat in 2050 organisaties niet meer slecht doen, maar ook niet per se goed. Je wordt afgerekend op het moment dat consumenten zien dat jij als organisatie slechte consequenties afwentelt op de samenleving. Heel veel organisaties doen nu nog slecht en zullen dit in 2050 niet meer doen. Maar om echt een probleem op te lossen met ondernemerschap, zal nog wel een rol zijn weggelegd voor Enactus.