Anderhalf jaar geleden ging Josine Leeuwdrent op zoek om met haar studie iets duurzaams te doen. Zo kwam ze terecht bij het team van Bordspel Klimaatjes. Een project van Enactus, een studentenplatform voor sociaal ondernemerschap. Met het bordspel leren kinderen tussen de 10 en 14 jaar spelenderwijs over duurzaamheid en klimaatverandering. Jong geleerd is immers oud gedaan.
Over Josine
- Volgt de Premaster Organisatiewetenschappen
- Danst in haar vrije tijd
- Is vegetariër, maar eet soms nog wel vis
- Is sinds 1 jaar onderdeel van het team van Bordspel Klimaatjes
- Probeert zo min mogelijk te vliegen en fast fashion te kopen
Wat is Bordspel Klimaatjes?
Het is een coöperatief bordspel, waarbij vijf kinderen de leiders van de stad Groentrecht zijn en samen werken aan een leefbare stad. Ze moeten zorgen voor geld, maar ook een balans houden tussen mens, dier en natuur. Via een app wordt het spel uitgelegd en worden de kinderen vragen voorgelegd. Dit zijn kennisvragen of dilemma vragen. Zo krijgen ze informatie over duurzaamheid en brengen we discussie en samenwerking op gang om de verschillende belangen die spelen bij duurzaamheid duidelijk te maken.
Hoe is het om dit spel voor basisschoolkinderen te maken?
Het was lastig om zo’n abstract probleem als klimaatverandering concreet te maken voor kinderen. De term duurzaamheid an sich is al onbekend, dan denken ze “duur, dat zal wel iets met geld te maken hebben”. Ik vond dat wel mooi om te zien. We moesten veel testen, vragen bedenken, kijken wat voor gesprekken daar uit kwamen, en zo door.
Een van de spelthema’s is water en de plastic soep. Als je goede keuzes maakt, zie je dit terug omdat je plastic van een “watertegel” kan halen. Maar als je niet-duurzame keuzes maakt komt er weer plastic op. Zo laten we zien dat keuzes effect hebben, ook op plekken waar je dit niet direct verwacht. Met de verschillende thema’s willen we laten zien dat klimaatverandering niet alleen over CO2 gaat. Het heeft op veel vlakken invloed.
De kleine ‘aha’-momentjes zijn leuk om te zien. Als kinderen beseffen dat je bijvoorbeeld niet alles in éen keer elektrisch kunt maken, want dat kost veel geld.
Hoe vinden kinderen het om het spel te spelen?
Het verschilt heel erg per klas, soms zijn er hele levendige discussies, andere keren gaan ze er heel soepel doorheen. Wat ons opvalt is dat ze zich best goed en lang kunnen concentreren, want het spelelement maakt het heel spannend. De kleine ‘aha’-momentjes zijn leuk om te zien. Als kinderen beseffen dat je bijvoorbeeld niet alles in één keer elektrisch kunt maken, want dat kost veel geld. Dat is waar volwassenen ook over discussiëren en dat doen kinderen met het spel in het klein.
Verschillen de discussies heel erg met die van volwassenen?
Ik heb het spel zelf gespeeld met vrienden en het was grappig om te zien dat hier hele lange discussies uit ontstonden. Het verschil is dat kinderen echt nog heel anders en veel creatiever denken. De discussies die wij voeren zijn op basis van wat wij weten van de wereld, binnen het systeem, omdat je niet anders weet en zo opgevoed bent. Kinderen zien veel meer mogelijkheden of andere dingen die voor ons misschien onmogelijk lijken, omdat het niet past binnen onze huidige wereld. Dat is juist het leuke met kinderen, het dromen en het grootste denken meekrijgen. Misschien kan het spel helpen om de grote discussie, die soms alle kanten uit de bocht schiet, eens klein te maken. Wat zijn nu precies de belangen en hoe gaan we daarmee om?
Misschien kan het spel helpen om de grote discussie, die soms alle kanten uit de bocht schiet, eens klein te maken. Wat zijn nu precies de belangen en hoe gaan we daarmee om?
Wat is de toekomstvisie voor Bordspel Klimaatjes?
De eerste versie, voor de doelgroep basisscholen, is af. Nu gaan we een versie voor middelbare scholen ontwikkelen. Dan kunnen we verschillende invalshoeken meer benadrukken en meer discussie op gang brengen.
Onze grote droom is in het curriculum van de basisschool te komen. En misschien het spel verder ontwikkelen voor MBO’s en HBO’s. Het is een vrij universeel spel, dus we hoeven er niet veel aan te veranderen. Zelfs voor mensen die al veel van de klimaatproblematiek afweten is het geschikt.
Waarom vind je duurzaamheid belangrijk?
Als je jezelf in verhouding zet tot de rest van de wereldbevolking en iedereen zou leven zoals wij hier leven, dan zou de wereld het niet trekken. De natuur geeft en neemt, maar wij nemen alleen maar en geven niet zoveel terug. Dat voelt voor mij niet fair. Ik probeer hier regelmatig bewust van te zijn en te bedenken wat ik beter kan doen.
Heb je tips voor mensen die duurzamer willen leven?
Jezelf veranderen komt aan op intrinsieke motivatie, je moet willen veranderen. Denk na over je relatie ten opzichte van de rest van de wereldbevolking en de natuur. Als die verhouding scheef voelt, doe er iets mee. Het schijnt zo dat als je 30 dagen lang iets probeert het een gewoonte kan worden. Ik hoef zelf geen vlees meer te eten. Als je dat wel moeilijk vindt, doe dan iets anders wat wel lukt. Je kunt zelf kiezen waarmee je impact maakt. Zo doen we allemaal iets en als iedereen wat kleins doet, kunnen we een verschil maken. Als dit geluid steeds groter wordt, dan kunnen we ook grote dingen veranderen.
Waar kunnen mensen terecht die interesse hebben in het spel?
Ga vooral naar de website van Klimaatjes voor meer informatie!